Cải cách doanh nghiệp lâm nghiệp nhà nước và bảo vệ quyền sử dụng đất của dân tộc thiểu số ở Việt Nam

Báo cáo được trình bày trong Hội nghị Ngân hàng Thế giới về Đất đai 2016. Trong cuộc cách mạng và thống nhất đất nước, chính phủ Việt Nam đã quốc hữu hóa đất nông nghiệp và đất lâm nghiệp trên cả nước. Trong khi đất nông nghiệp bị thu hồi trong Đổi mới kể từ giữa những năm 1980, phần lớn rừng và đất lâm nghiệp vẫn tiếp tục được quản lý bởi các doanh nghiệp nhà nước. Đối với 53 nhóm dân tộc thiểu số được công nhận của Việt Nam, việc thành lập các lâm trường quốc doanh (SFEs) có nghĩa là chấm dứt các thỏa thuận về quyền sở hữu, dẫn đến loại trừ các vùng đất truyền thống dùng cho nông nghiệp, săn bắn và thu hái lâm sản ngoài gỗ . Mặc dù trong những thập kỷ gần đây, sự đồng thuận đã được xây dựng trên cơ sở cần thiết phải thay đổi hệ thống SFE, nhưng thực tế vẫn còn xa để đạt được kết quả mong muốn. Xung đột về đất lâm nghiệp giữa các lâm trường quốc doanh và người dân địa phương vẫn còn rất lớn ở Việt Nam. Tài liệu này mô tả những nỗ lực cải cách lâm trường quốc doanh và giải quyết xung đột đất đai, dựa trên các nghiên cứu điển hình tại các cộng đồng ở Lạng Sơn, Quảng Bình và Lâm Đồng. Những trường hợp này thể hiện sáng kiến ​​của dân làng để có được và sử dụng quyền sử dụng đất đối với rừng truyền thống của họ. Bài viết tóm tắt các nguyên nhân chính dẫn đến xung đột đất đai và kết luận với các khuyến nghị về thay đổi chính sách trong việc sửa đổi Luật Lâm nghiệp và cải tiến trong quản lý quyền sở hữu rừng.